Dzielenie się opłatkiem to tradycja, która ma w Polsce bardzo długą historię. W wigilię Bożego Narodzenia, przed spożywaniem wieczerzy wigilijnej, rodzina i bliscy łamią się opłatkiem, składając sobie życzenia. Ale skąd się wziął ten zwyczaj? Co on dokładnie oznacza? Zapraszam do odkrycia sekretów tego pięknego polskiego zwyczaju!
Dzielenie się opłatkiem – skąd wziął się ten zwyczaj?
Pierwsze wzmianki o dzieleniu się opłatkiem pochodzą z pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Wtedy to pierwsi chrześcijanie dzielili się chlebem na znak wspólnoty i braterstwa. W Polsce tradycja łamania się opłatkiem jest silnie związana z wigilią Bożego Narodzenia i ma swoją symbolikę w wymiarze nie tylko duchowym.
Opłatek wigilijny jest cienkim płatkiem chlebowym, wypiekanym z białej mąki, bez dodatku drożdży. Jego historia sięga czasów, gdy w kościołach używano do komunii świętej opłatka zwanego „oblatum”. Z czasem, opłatek stał się symbolem wspólnoty chrześcijańskiej i pojednania.
Symbolika opłatka wigilijnego
Opłatek, choć prosty w swej formie, niesie ze sobą głęboką symbolikę. Dzielenie się opłatkiem w wigilię Bożego Narodzenia to przede wszystkim znak przyjaźni, miłości i pojednania. Właśnie dlatego łamanie opłatka często towarzyszy składanie sobie życzeń – życzeń pomyślności, zdrowia, miłości.
Jest także symbolem pojednania i przebaczenia. Jeśli mieliśmy jakieś nieporozumienia z bliskimi, to właśnie w wigilię jest idealny moment, by je zażegnać. Opłatek wigilijny jest symbolem pojednania, dlatego warto pamiętać, by składać życzenia prosto z serca.
Jak dzielimy się opłatkiem?
Zgodnie z polską tradycją, opłatek jest łamany i dzielony z osobami obecnymi przy wigilijnym stole. Zaczyna się od najstarszej osoby, która łamie opłatek z kolejnymi członkami rodziny, składając im życzenia. Ważne jest, by składać życzenia bożonarodzeniowe z głębi serca, bez fałszu.
Chociaż tradycja ta wywodzi się z Polski, obecnie obchodzona jest także w innych krajach, takich jak Litwa. Opłatkiem dzielą się nie tylko ludzie – w niektórych regionach Polski kolorowe opłatki są przeznaczone dla zwierząt gospodarskich, które również są częścią świątecznych obchodów.
Opłatek a wieczerza wigilijna, czyli dzielenie się opłatkiem w wigilię
Opłatek jest nieodłącznym elementem wieczerzy wigilijnej. Przed rozpoczęciem spożywania potraw wigilijnych, rodzina i bliscy zbierają się wokół stołu, by podzielić się opłatkiem i złożyć sobie życzenia. To piękny zwyczaj, który przypomina nam o ważności miłości, pojednania i rodziny w okresie świąt Bożego Narodzenia.
Zwyczaj dzielenia się opłatkiem w XXI wieku
Chociaż żyjemy w XXI wieku, zwyczaj dzielenia się opłatkiem wciąż jest żywy i ceniony. Dla wielu osób to ważny element tradycji, który przypomina o wartościach takich jak miłość, rodzina i wspólnota. Dlatego warto pielęgnować ten zwyczaj i przekazywać go kolejnym pokoleniom.
Dzielenie się opłatkiem: tradycja, pojednanie i skąd wziął się zwyczaj?
Rozpoczynając sezon świąteczny, często zastanawiamy się nad znaczeniem wielu tradycji związanych z Bożym Narodzeniem. Patrząc na choinkę pełną błyskotek czy na świąteczne wypieki, przypominamy sobie o jednym z najważniejszych zwyczajów – dzieleniu się opłatkiem. Podczas wigilii Bożego Narodzenia dzielimy się opłatkiem jako symbolem pojednania, przebaczenia i bliskości z naszymi najbliższymi.
Skąd wziął się zwyczaj łamania się opłatkiem? Początki tej tradycji sięgają początków chrześcijaństwa, kiedy to pierwsi chrześcijanie łamali chleb w trakcie wieczerzy. Opłatek, który jest cienkim białym płatkiem chlebowym, niekwaszony i niesolony, jest wyprodukowany z mąki pszennej. W czasach starożytnych przynoszono chleb do kościoła jako dar ofiarny. Często bywał przaśny, a jego symbolika chleba odnosiła się do chleba naszego powszedniego. Warto również podkreślić, że zwyczaj łamania się opłatkiem nie jest zwyczajem wyłącznie polskim. W innych krajach również obserwuje się podobne tradycje, choć z różnymi niuansami.
Co więcej, opłatek wigilijny nosi w sobie silne przesłanie. To nie tylko symbol ostatniej wieczerzy, ale także gest chęci bycia bliżej innych, dawania z siebie, jak chleb dobrym i jak chleb podzielnym. Ojciec rodziny, zwykle jako pierwszy, łamie opłatek i przekazuje go pozostałym członkom rodziny, składając im piękne życzenia. Z choinką w tle, często pod obserwacją świętego Mikołaja, ten moment staje się sercem wigilijnej nocy. Do roku 2021, choć technologia postępowała w zawrotnym tempie, tradycje takie jak dzielenie się opłatkiem pozostały nienaruszone. Nawet organista, grając świąteczne melodie w kościele, przypomina o tym, jak ważna jest ta chwila i jak głęboka jej symbolika.
W kontekście opłatka ważne jest też wspomnienie o jego materiale. Wiele świeckich piekarni, z początku grudnia, zaczyna wypiekać opłatki – zarówno białe, przeznaczone dla ludzi, jak i kolorowe przeznaczone dla zwierząt gospodarskich, zwiastując zbliżające się święta. Przy stole wigilijnym, masz czasu na chwilę refleksji, składanie życzeń świątecznych i cieszenie się bliskością bliskich.
Podsumowanie
Dzielenie się opłatkiem to ważna część polskiej tradycji wigilijnej, która niesie ze sobą głębokie wartości i symbolikę. To przede wszystkim moment pojednania, miłości i bliskości z najbliższymi. Niech ten zwyczaj będzie dla nas przypomnieniem o tym, co w życiu najważniejsze.
